Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979), de Xulio Carballo: unha necesaria ollada cara os alicerces da nosa bd
12/02/2019
Cando, hai uns anos, Xulio Carballo entrou en Komic Librería solicitando información para a súa tese doutoral sobre os primeiros pasos da banda deseñada galega, non podiamos sospeitar que o seu traballo ía ter un percorrido e unha repercusión tan relevantes, nin que da súa investigación naceran froitos tan interesantes e necesarios como a estupenda exposición BDG 70: a revolta do cómic galego, que comisariou no ano 2016 para a Sala Normal da Universidade da Coruña (e da que dá testemuño o seu excelente –tanto no contido como na súa edición– catálogo), ou o libro do que hoxe vos falamos, recén saidiño do prelo: Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979).
En calquera sistema literario e artístico as obras de investigación son sumamente importantes, ben como creadoras dun canon necesario, ben como rescatadoras de tesouros agochados, dúas aportacións que o ensaio de Xulio Carballo achega a o público xeral con documentación, precisión e unha linguaxe accesible. Isto é, se cadra, máis relevante aínda ao ter en conta a precariedade do caso galego en concreto. Explicámonos: non só hai que valorar a ausencia –case total– de estudos deste eido realizados na nosa lingua ata a aparición deste título, senón que cómpre ter en conta tamén a discriminación que tradicionalmente a banda deseñada ten sufrido como forma de expresión artística.
Xa que logo, Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979) preséntasenos como algo tremendamente necesario. Para entender o presente é preciso coñecer o pasado, polo que non podemos deixar de agradecer esta oportunidade para mergullarnos nos inicios da bd galega que tantas alegrías e sorpresas nos deu nestes últimos anos.
A abraiante viaxe que propón Xulio Carballo comeza cunha introdución que revisa os precedentes da historieta galega ata chegar ao ano 1971, data na cal Xaquín Marín publica, na revista Chan, a considerada primeira banda deseñada galega: O emigrante. O propio Marín, xunto co pintor Reimundo Patiño, son os responsables, uns anos despois, do primeiro álbum de bd galega: 2 viaxes. Resulta rechamante como nestes primeiros anos setenta boa parte da produción está asinada por creadores procedentes da pintura, que asumen o cómic como unha prolongación das artes plásticas á que chegan pola súa inquedanza e o seu afán experimental, un diálogo que tamén estivo presente con outras disciplinas artísticas como a fotografía ou o gravado.
O carácter grupal (arredor das distintas publicacións que naceron nesta época ou colectivos ben definidos como o Grupo de Cómic do Castro) e a procura dunhas características propias e comprometidas co seu tempo son outros dos trazos definitorios nestes primeiros anos, xunto co voluntarismo dos creadores e divulgadores.
Ademais de inventariar a presenza da banda deseñada na prensa escrita Xulio Carballo fai fincapé nas revistas ou fanzines nados durante esta década, e tamén nas exposicións realizadas sobre esta forma de expresión artística, plantexando un percorrido moi completo, ilustrado con numerosos exemplos, que abrangue as distintas realizacións, a meirande parte delas pioneiras, que a bd galega tivo neste anos.
Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979), pois, vén cubrir un baleiro nos estudos ensaísticos sobre as viñetas galaicas converténdose, dende a súa publicación, nunha obra de referencia para todas aquelas persoas interesadas na banda deseñada en xeral e na galega en particular. Unha fermosa, necesaria e interesante fiestra cara o pasado (descoñecido por boa parte do público lector actual) que vos recomendamos totalmente. E tamén vos anunciamos a súa presentación en Komic Librería, o vindeiro venres 15 de febreiro, a partires das 18:30 horas, coa presenza do seu autor: non faltedes!
Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979)
Xulio Carballo
Xerais
Tomos: 1
, de Xulio Carballo: unha necesaria ollada cara os alicerces da nosa bd&p[summary]=Cando, hai uns anos, Xulio Carballo entrou en Komic Librería solicitando información para a súa tese doutoral sobre os primeiros pasos da banda deseñada galega, non podiamos sospeitar que o seu traballo ía ter un percorrido e unha repercusión tan relevantes, nin que da súa investigación naceran froitos tan interesantes e necesarios como a estupenda exposición BDG 70: a revolta do cómic galego, que comisariou no ano 2016 para a Sala Normal da Universidade da Coruña (e da que dá testemuño o seu excelente –tanto no contido como na súa edición– catálogo), ou o libro do que hoxe vos falamos, recén saidiño do prelo: Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979).
En calquera sistema literario e artístico as obras de investigación son sumamente importantes, ben como creadoras dun canon necesario, ben como rescatadoras de tesouros agochados, dúas aportacións que o ensaio de Xulio Carballo achega a o público xeral con documentación, precisión e unha linguaxe accesible. Isto é, se cadra, máis relevante aínda ao ter en conta a precariedade do caso galego en concreto. Explicámonos: non só hai que valorar a ausencia –case total– de estudos deste eido realizados na nosa lingua ata a aparición deste título, senón que cómpre ter en conta tamén a discriminación que tradicionalmente a banda deseñada ten sufrido como forma de expresión artística.Xa que logo, Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979) preséntasenos como algo tremendamente necesario. Para entender o presente é preciso coñecer o pasado, polo que non podemos deixar de agradecer esta oportunidade para mergullarnos nos inicios da bd galega que tantas alegrías e sorpresas nos deu nestes últimos anos.A abraiante viaxe que propón Xulio Carballo comeza cunha introdución que revisa os precedentes da historieta galega ata chegar ao ano 1971, data na cal Xaquín Marín publica, na revista Chan, a considerada primeira banda deseñada galega: O emigrante. O propio Marín, xunto co pintor Reimundo Patiño, son os responsables, uns anos despois, do primeiro álbum de bd galega: 2 viaxes. Resulta rechamante como nestes primeiros anos setenta boa parte da produción está asinada por creadores procedentes da pintura, que asumen o cómic como unha prolongación das artes plásticas á que chegan pola súa inquedanza e o seu afán experimental, un diálogo que tamén estivo presente con outras disciplinas artísticas como a fotografía ou o gravado.O carácter grupal (arredor das distintas publicacións que naceron nesta época ou colectivos ben definidos como o Grupo de Cómic do Castro) e a procura dunhas características propias e comprometidas co seu tempo son outros dos trazos definitorios nestes primeiros anos, xunto co voluntarismo dos creadores e divulgadores.Ademais de inventariar a presenza da banda deseñada na prensa escrita Xulio Carballo fai fincapé nas revistas ou fanzines nados durante esta década, e tamén nas exposicións realizadas sobre esta forma de expresión artística, plantexando un percorrido moi completo, ilustrado con numerosos exemplos, que abrangue as distintas realizacións, a meirande parte delas pioneiras, que a bd galega tivo neste anos.Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979), pois, vén cubrir un baleiro nos estudos ensaísticos sobre as viñetas galaicas converténdose, dende a súa publicación, nunha obra de referencia para todas aquelas persoas interesadas na banda deseñada en xeral e na galega en particular. Unha fermosa, necesaria e interesante fiestra cara o pasado (descoñecido por boa parte do público lector actual) que vos recomendamos totalmente. E tamén vos anunciamos a súa presentación en Komic Librería, o vindeiro venres 15 de febreiro, a partires das 18:30 horas, coa presenza do seu autor: non faltedes!Os pioneiros da banda deseñada galega (1971-1979)Xulio CarballoXeraisTomos: 1 "Compartir en Facebook")
